Kỹ thuật tiêm botox (Botulinum toxin) đã được thế giới ứng dụng từ năm 1992 trong ngành thẩm mỹ. Phương pháp này giúp thon gọn mặt, lấy lại nét thanh xuân. Hiện có 7 tuýp Botulinum toxin (A, B, C, D, E, F, G). Nhưng ở lĩnh vực thẩm mỹ, 95% sử dụng tuýp A. Vậy tiêm Botox là gì? Và kỹ thuật này có công dụng và tác dụng phụ có nguy hiểm?
Tiêm Botox là gì?
Tiêm Botox là liệu pháp làm đẹp trong chuyên ngành thẩm mỹ. Bên cạnh đó, còn điều trị tăng tiết mồ hôi bàn tay, vùng nách, các nếp nhăn trên trán mày, thon gọn hàm, vai, bắp chân. Ở lĩnh vực thẩm mỹ, bác sĩ sử dụng chủ yếu Botulinum toxin type A. Hiệp hội bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ Hoa Kỳ báo cáo có hơn 5 triệu liệu trình tiêm Botox được thực hiện mỗi năm. (1)
Botox có nguồn gốc từ vi khuẩn Clostridium botulinum (C. botulinum). Loại vi khuẩn này có mặt trong nhiều môi trường tự nhiên, bao gồm: đất, hồ, rừng, đường ruột của cá và động vật có vú.
Vi khuẩn và bào tử C. botulinum xuất hiện tự nhiên thường vô hại. Thế nhưng, nếu môi trường nuôi cấy thuận lợi cho vi khuẩn biến đổi, sinh sôi thì rất nguy hiểm. Botulinum là độc tố thần kinh cực mạnh. Dù sử dụng liều rất nhỏ vẫn có thể khiến các cơ bị tê liệt. Nếu không điều trị kịp sẽ dẫn đến tử vong.
Các nhà khoa học đã ước tính 1 gam chất độc dạng tinh thể có thể giết chết 1 triệu người. Và một vài kilôgam chất này có thể giết chết mọi người trên hành tinh.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Đại học Da liễu Hoa Kỳ, Botox vẫn an toàn. Nếu sử dụng một cách thích hợp trong trị liệu, phương pháp này an toàn và ít tác dụng phụ. Thuốc làm tê liệt cơ tạm thời, hỗ trợ điều trị các dạng rối loạn cơ/ thần kinh khác nhau. (2)
Các chế phẩm thương mại có thành phần Botulinum bao gồm:
- Onabotulinumtoxin A (Botox)
- Abobotulinumtoxin A (Dysport)
- Incobotulinumtoxin A (Xeomin)
- Rimabotulinumtoxin B (Myobloc)
- Prabotulinumtoxin A (Jeuveau)
Công dụng của tiêm Botox
1. Lĩnh vực làm đẹp
Tiêm Botox ngăn chặn một số tín hiệu hóa học từ dây thần kinh, chủ yếu là tín hiệu khiến cơ co lại. Các công dụng của tiêm Botox trong làm đẹp gồm: (3)
Tiêm Botox ngăn ngừa và giảm nếp nhăn bằng cách thư giãn cơ vùng nếp nhăn. Botox được sử dụng để điều trị nếp nhăn ở đuôi mắt (vết chân chim), trán, nếp cau mày, xung quanh môi và cằm. Se nhỏ lỗ chân lông, giúp da mịn màng hơn, giảm thiểu tối đa nếp nhăn li ti do lão hoá.
- Giúp thon gọn góc hàm tạo gương mặt V line.
- Cải thiện nụ cười hở lợi và khôi phục vẻ ngoài cân đối.
- Giúp nâng cung mày trong các trường hợp xệ chân mày do tuổi tác.
- Hỗ trợ điều trị trong các chứng rối loạn tăng tiết mồ hôi.
- Botox thúc đẩy sản xuất elastin và collagen. Bộ đôi protein giúp tăng cường độ săn chắc và linh hoạt cho làn da.
2. Trong điều trị
Tiêm Botox được sử dụng để điều trị các tình trạng ảnh hưởng đến chức năng của cơ thể, bao gồm:
- Loạn trương lực cổ (Dystonia cổ): các cơ cổ vô tình co lại khiến đầu bị vặn hoặc chuyển sang một tư thế không thoải mái.
- Nhược thị (mắt lười): nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng này do mất cân bằng trong các cơ chịu trách nhiệm định vị mắt.
- Co thắt cơ bắp: một số tình trạng bệnh về thần kinh. Chẳng hạn như bại não, có thể khiến các chi bị kéo về phía trung tâm. Tình trạng co thắt cơ bắp có thể được cải thiện bằng cách tiêm Botox.
- Tăng tiết mồ hôi: mồ hôi ra nhiều ngay cả khi không gắng sức và nhiệt độ không nóng.
- Chứng đau nửa đầu mãn tính: tiêm Botox có thể giúp giảm tần suất đau đầu. Liệu pháp này áp dụng để trị liệu với người bệnh bị đau nửa đầu hơn 15 ngày/tháng.
- Rối loạn chức năng bàng quang: giúp giảm tiểu không tự chủ do bàng quang hoạt động quá mức.
- Co giật mắt: tiêm Botox có thể giúp giảm co thắt hoặc co giật cơ quanh mắt.
Đối tượng nào không nên tiêm Botox
- Không phải ai cũng có thể tiêm Botox. Người có sức khỏe tổng quát kém, da dày hoặc bị yếu cơ ở vị trí tiêm không nên sử dụng Botox.
- Người có làn da nhạy cảm có thể gặp phản ứng dị ứng tại vị trí tiêm. Nếu cảm thấy da của mình đặc biệt nhạy cảm, người bệnh cần cân nhắc xét nghiệm dị ứng trước khi điều trị bằng Botox.
- Những người có phản ứng dị ứng với các thành phần trong Botox. Hoặc đang dùng kháng sinh Aminoglycosides không nên thực hiện điều trị bằng Botox.
- Người bị nhiễm trùng tại vị trí tiêm Botox được đề xuất cần thông báo cho bác sĩ của mình.
Có nên chọn tiêm Botox trong làm đẹp?
Chọn tiêm Botox trong làm đẹp mang lại rất nhiều lợi ích:
- Tiêm Botox được sử dụng như một phương pháp điều trị chống lão hóa, làm giảm sự xuất hiện của các nếp nhăn. Liệu pháp này có thể cải thiện tình trạng nếp nhăn sâu trên trán đến nếp cau mày.
- Tiêm Botox là lựa chọn tuyệt vời cho các quy trình thẩm mỹ vì không xâm lấn và nhanh chóng, cho kết quả gần như tức thì. Toàn bộ quy trình chỉ mất vài phút để thực hiện, đặc biệt khi được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da.
- Tiêm Botox mang lại kết quả lâu dài với chi phí tiết kiệm hơn nhiều hình thức thẩm mỹ khác.
Tiêm Botox có nguy hiểm không?
- Những người nhạy cảm, dị ứng với Botox không nên áp dụng hình thức làm đẹp này.
- Trong trường hợp nhiễm trùng tại vị trí tiêm, cần xin ý kiến và tuân theo chỉ định của bác sĩ.
- Một số trường hợp cảm thấy khó thở sau khi tiêm Botox do tác dụng của Botox vượt ra ngoài vị trí tiêm hoặc do yếu tố di truyền.
- Ngoài ra, một số người được tiêm Botulinum loại A sản sinh kháng thể đối với độc tố khiến những lần áp dụng liệu pháp điều trị tiếp theo không hiệu quả.
Tác dụng phụ của tiêm Botox là gì?
Tác dụng phụ của tiêm Botox không phổ biến. Tuy nhiên, tùy thuộc vào lý do tiêm và phản ứng của mỗi người, độc tố Botulinum có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn như:
- Khô mắt.
- Đau bụng.
- Đau nhẹ, sưng hoặc bầm tím quanh chỗ tiêm.
- Đau đầu.
- Sụp mí mắt tạm thời.
- Tê liệt tạm thời tại vị trí tiêm hoặc các vùng lân cận.
Những lưu ý quan trọng cần biết khi lựa chọn tiêm Botox
1. Trước khi tiêm
- Hầu hết mọi người không cảm thấy khó chịu nhiều trong suốt quá trình tiêm Botox. Tuy nhiên, bác sĩ cần áp dụng các liệu pháp gây tê trước khi tiêm để đảm bảo quá trình điều trị diễn ra thuận lợi.
- Để giảm thiểu tác dụng phụ, trước khi sử dụng Botox, bác sĩ sẽ xem xét cẩn thận tiền sử bệnh, dị ứng, các loại thuốc đã dùng của khách hàng.
- Những người đang sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh tim, Alzheimer, thần kinh, kháng sinh, aspirin, giảm đau, vitamin,… nếu muốn tiêm Botox cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.
- Tránh uống rượu trước khi tiêm Botox ít nhất 2 ngày. Rượu có thể gây bầm tím và chảy máu nhiều hơn tại vị trí tiêm.
- Người có tiền sử bệnh tim mạch, thần kinh, rối loạn máu, phụ nữ mang thai và người dị ứng Botox không nên thực hiện thủ thuật này.
2. Trong khi tiêm
- Bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da sử dụng 1 cây kim mỏng để tiêm một lượng nhỏ Botulinum vào vùng da hoặc cơ. Số lần tiêm phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm phạm vi của khu vực điều trị.
3. Sau khi tiêm
- Sau khi tiêm Botox, cần lưu ý không chà xát hoặc xoa bóp khu vực được điều trị trong 24 giờ. Điều này giúp ngăn chất độc lan sang khu vực khác. Có thể trở lại sinh hoạt bình thường ngay sau khi thực hiện thủ thuật.
- Botox có nhiều công dụng trong điều trị bệnh và làm đẹp. Thực hiện tiêm Botox dưới chỉ định của bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da giúp đảm bảo an toàn, hạn chế tối đa những tác dụng phụ không mong muốn.
Botox có nhiều công dụng trong điều trị bệnh và làm đẹp. Thực hiện tiêm Botox dưới chỉ định của bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da giúp đảm bảo an toàn, hạn chế tối đa những tác dụng phụ không mong muốn.
Thông tin tham khảo các báo cáo
01. Nichols, H. (2023, April 21). Botox: Cosmetic and medical uses.
https://www.medicalnewstoday.com/articles/158647#what-is-botox
02. Botox injections – Mayo Clinic. (2023, March 10).
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/botox/about/pac-20384658
